Stjórnarhættir
Um Norðurál
Norðurál er traust og áreiðanlegt fyrirtæki. Við framleiðum ál á ábyrgan, öruggan og arðbæran hátt í sátt við umhverfi og samfélag.
Norðurál Grundartangi ehf. rekur álver á Grundartanga og framleiðir ál og álblöndur fyrir alþjóðamarkað. Fyrirtækið hefur starfsleyfi fyrir framleiðslu á allt að 350 þúsund tonnum af áli á hverju ári. Starfsstöðvar eru á Grundartanga og Skógarhlíð í Reykjavík.
Norðurál Grundartangi ehf. er í 100% eigu Norðuráls, sem er í 100% eigu Century Aluminum Company, sem er skrásett í Bandaríkjunum. Stjórn Norðuráls Grundartanga ber ábyrgð á að skipulag og rekstur sé í góðu ástandi, ber ábyrgð á framþróun og langtímamarkmiðum Norðuráls Grundartanga og hefur eftirlit með daglegum rekstri fyrirtækisins.
Norðurál Grundartanga var með samning við Concord Resources Limited og Glencore International vegna sölu á öllu áli fyrir framleiðslu og til afhendingar á árunum 2020 og 2021. Samningurinn er byggður á markaðsverði LME á áli auk álags við sölu innan Evrópusambandsins.
Samfélagsábyrgð Norðuráls
Norðurál er eitt stærsta iðnfyrirtæki landsins, einn stærsti vinnustaðurinn og einn af stærstu kaupendum íslenskrar raforku. Kjarninn í samfélagsábyrgð okkar miðar að því að skapa verðmæti á sjálfbæran og ábyrgan hátt til framtíðar, með jákvæðum áhrifum á samfélagið.
Hjá Norðuráli er lögð áhersla á virðingu fyrir mannréttindum, samfélagi og umhverfi. Stöðugt er unnið að því að halda umhverfisáhrifum af starfseminni í lágmarki og nýta betur orku og hráefni. Öryggi, heilbrigði og vellíðan starfsfólks er í fyrirrúmi. Lögð er áhersla á jafnan rétt starfsfólks til starfsframa, launa og réttinda, óháð kynferði, kynhneigð, trúarbrögðum eða uppruna. Við leitumst við að hafa hvetjandi áhrif á alla virðiskeðju okkar og leggjum áherslu á að innkaup séu unnin af heilindum og í samræmi við gildi fyrirtækisins.
Öflug áhættustýring hefur verið innleidd hjá Norðuráli og greinist áhætta fyrirtækisins í fjóra flokka: viðskiptaáhættu, fjármögnunaráhættu, rekstraráhættu og umhverfisáhættu.
Norðurál er verulega háð verðbreytingum á áli, verði og aðgengi að orku, launakostnaði og kostnaði við öflun lykilhráefna, eins og súráls og rafskauta. Laun, skattar og ýmiss annar rekstrarkostnaður er í íslenskum krónum en tekjur fyrirtækisins að mestu í dollurum. Óhagstæðar breytingar á þessum þáttum geta haft veruleg áhrif á rekstur fyrirtækisins.
Helstu tækifæri felast í lágu kolefnisspori íslensks áls ásamt legu landsins, sem er innan markaðssvæðis þar sem mikil eftirspurn er eftir áli.
Helstu áherslumál:
Framleiðsla í sátt við umhverfi
Stöðugt er unnið að lágmörkun umhverfisáhrifa og ábyrgri nýtingu orku og hráefna. Norðurál stuðlar að aukinni umhverfisvitund og þátttöku starfsfólks í umbótum. Norðurál uppfyllir kröfur sem settar eru fram í starfsleyfi, sem og lögum og reglum um umhverfismál.
Aðgerðaráætlun í loftslagsmálum
Norðurál hefur sett sér metnaðarfull markmið um að losun gróðurhúsalofttegunda utan viðskiptakerfis ESB skuli árið 2030 hafa dregist saman um a.m.k. 40%.
Markviss umhverfisvöktun
Umhverfisvöktun tekur til um 100 mæliþátta í lofti, sjó og ferskvatni, húsdýrum og gróðri í og við Hvalfjörð. Þar er gengið úr skugga um að starfsemi Norðuráls hafi ekki neikvæð áhrif á umhverfið. Umhverfisvöktun er framkvæmd af óháðum aðilum.
Minni sóun og betri nýting verðmæta
Norðurál heldur Grænt bókhald, sem er nákvæm skrá yfir allt efni sem kemur til álversins og allt sem fer frá því. Markmið okkar er að takmarka alla efnisnotkun eins og kostur er og gera ítarlega grein fyrir því hvað verður um öll óæskileg efni.
Fólk í fyrirrúmi
Norðurál hagar starfsemi sinni og viðskiptum með virðingu fyrir mannréttindum. Norðurál leggur áherslu á jafnan rétt starfsfólks til starfsframa, launa og réttinda, óháð kynferði, kynhneigð, trúarbrögðum eða uppruna. Norðurál vinnur að stöðugum umbótum og uppfyllir lög og reglur um mannréttindi og jafnrétti.
Virk þátttaka starfsfólks í forvörnum og umbótum
Norðurál hefur öryggi og heilbrigði í fyrirrúmi. Starfsfólk þekki áhættur og örugg vinnubrögð og að ekkert verk eigi að vinna við ótryggar aðstæður. Áhersla er lögð á virka þátttöku starfsfólks í forvörnum og umbótum. Norðurál uppfyllir lög og reglur um öryggis- og heilbrigðismál.
Uppbyggileg samskipti
Við erum hluti af stærra samfélagi sem nær til fjölskyldna okkar, nágrennis og alls umhverfisins. Við erum stolt af samfélagi okkar og viljum að samfélagið sé stolt af okkur.
Ábyrgir viðskiptahættir
Norðurál lítur á það sem hluta af samfélagslegri ábyrgð sinni að miðla þekkingu starfsfólks, jafnt til fræðasamfélagsins sem og tækni- og nýsköpunariðnaðar. Með því að stuðla að öflugu samstarfi á því sviði getur Norðurál stuðlað að skilvirkari starfsemi og mögulega samdráttar í losun gróðurhúsalofttegunda.
Ábyrg innkaup
Norðurál leggur áherslu á að öll innkaup séu unnin af heilindum, ábyrgð og hagkvæmni. Norðurál hagar starfsemi sinni þannig að við innkaup er tekið tillit til gæða-, umhverfis- og heilsusjónarmiða. Norðurál vinnur að stöðugum umbótum og uppfyllir lög og reglur um innkaup er gilda hverju sinni.
Stöðugt umbótastarf
Það má alltaf gera betur á öllum sviðum. Aldrei má stoppa og láta gott heita, heldur alltaf leita leiða til að ná meiri árangri.
Tímabil umtalsverðra breytinga
Árin 2020 og 2021 voru um margt óvenju viðburðarík á ýmsum sviðum í rekstri Norðuráls. Umtalsverðar breytingar urðu stjórnendateymi, nýir samningar voru gerðir og nýjungum var ýtt úr vör, jafnt á sviði vöru- og tækniþróunar, mannauðsmála og upplýsingastefnu. Þá setti Covid-19 verulegan svip á starfsemi Norðuráls eins og annarra fjölmennra vinnustaða.
Trúnaði aflétt af orkusamningum
Norðuráls Norðurál telur eðlilegt að gagnsæi ríki um það verð sem fyrirtækið greiðir fyrir orku sem unnin er á Íslandi og mikilvægt er að umræða um samkeppnisumhverfi fyrirtækisins byggi á áreiðanlegum upplýsingum. Norðurál nýtir um fjórðung allrar raforku sem framleidd er á Íslandi og við höfum fullan skilning á því að almenningur vilji hafa skýra mynd af nýtingu og afgjaldi auðlinda í sameiginlegri eigu þjóðarinnar.
Í nóvember 2020 óskaði Norðurál eftir afléttingu trúnaðar af orkusamningum fyrirtækisins. Á árinu 2021 var trúnaði aflétt af samningum Norðuráls við Landsvirkjun, sem og OR og má nálgast þá í heild hér. Trúnaðarákvæði er enn í gildi um samning Norðuráls við OR og HS Orku frá árinu 2005, en aðrir langtímasamningar fyrirtækisins eru öllum aðgengilegir.
Fyrsti langtímasamningur í heimi á grænu áli
Ál undir merkjum Natur-Al™, sem Norðurál framleiðir á Grundartanga, hefur kolefnisspor sem jafngildir 4 tonnum af koldíoxíði á hvert tonn af áli, allt frá öflun báxíts og vinnslu áloxíðs til álvinnslu og flutnings alla leið til kaupanda. Heildarlosun kolefnisígilda við framleiðslu Natur-Al™ er því innan við fjórðungur af meðallosun álframleiðslu í heiminum. Þessi árangur byggir á stöðugleika í rekstri og ströngum viðmiðum um umhverfismál ásamt nýtingu orku úr 100% endurnýjanlegum orkugjöfum.
Gengið var frá sölusamningi um 150.000 tonn af Natur-Al™ áli yfir fimm ára tímabil til austurríska framleiðslufyrirtækisins Hammerer Aluminium Industries. Um er að ræða fyrsta langtímasamning um grænt ál á heimsvísu. Hammerer Aluminium framleiðir byggingavörur, íhluti í rafeindabúnað, almenningssamgöngur og bifreiðar.
Græn fjármögnun fyrir 16 milljarða fjárfestingaverkefni
Skrifað var undir samning við Arion banka um græna fjármögnun á nýrri framleiðslulínu í steypuskála Norðuráls. Um er að ræða fjárfestingaverkefni sem nemur um 120 milljónum dala, eða tæpum 16 milljörðum króna.
Ný framleiðslulína gerir Norðuráli kleift að vinna fleiri og verðmætari vörur úr því áli sem unnið er í álveri fyrirtækisins. Framleiddar verða álstangir til að mæta mikilli eftirspurn frá evrópskum viðskiptavinum, en stangirnar verða nýttar í vörur eins og bíla, flugvélar, byggingar og raftæki.
Ekki er um að ræða aukningu á álframleiðslu, heldur verður álið unnið áfram og framleidd verðmeiri afurð en áður, en álstangir eru verðmætari en hleifar sem steyptir eru í núverandi steypuskála. Með nýrri framleiðslulínu sparast umtalsverð orka í steypuferlinu, eða um 40%, auk þess sem útflutningstekjur Norðuráls aukast um rúma fjóra milljarða á ári.
Byggingarframkvæmdir munu skapa um 100 tímabundin störf, en við gangsetningu nýju framleiðslulínunnar skapast um 40 störf til framtíðar.
Nýr raforkusamningur við Landsvirkjun
Landsvirkjun og Norðurál undirrituðu nýjan raforkusamning í júlí sem felur í sér þriggja ára framlengingu á fyrri samningi og stuðning við fjölbreyttari framleiðslu og framtíðarvöxt. Samkomulag um aukna afhendingu á orku styður við áætlanir Norðuráls um að fjárfesta í nýjum steypuskála, þar sem fyrirhugað er að framleiða virðisaukandi sérvöru sem styrkir samkeppnisstöðu fyrirtækisins.
Núgildandi samningur fyrirtækjanna er með tengingu við norræna raforkumarkaðinn Nord Pool og gildir áfram til 31. desember 2023. Með nýjum samningi er samningstíminn framlengdur um þrjú ár, eða út árið 2026, á föstu verði.
Breyting á vaktakerfi og stytting vinnuviku
Með það að markmiði að gera Norðurál að fjölskylduvænni vinnustað var í maí tekið upp átta tíma vaktakerfi í ker-og steypuskála, í stað tólf tíma vakta. Jafnframt var stigið skref í átt að styttingu vinnutíma dagvinnufólks. Við bættist fimmti vakthópurinn í ker- og steypuskála sem fól í sér að ráðið var í nýjar stöður. Breytingin var í samræmi við kjarasamning sem samþykktur var með um 90% greiddra atkvæða.
Aðgerðir vegna Covid-19
Covid faraldurinn setti mark sitt á rekstur Norðuráls árið 2021. Um starfsemi Norðuráls ríkir undanþága frá stjórnvöldum þegar kemur að almennum aðgerðum, þar sem fyrirtækið og starfsemin eru skilgreind sem efnahagslega mikilvæg. Efnahagslegt mikilvægi okkar styrkti okkur enn frekar í að gera allt sem í okkar valdi stóð til að tryggja góðar sóttvarnir. Vinnustaðnum var skipt upp í 22 sóttvarnarsvæði og var umgangur á milli þeirra takmarkaður eða enginn. Strangar sóttvarnir voru viðhafðar til að vernda framlínustarfsfólk og þar með framleiðsluna. Starfsfólk Norðuráls lagðist á eitt um að halda framleiðslunni gangandi á þessum erfiðu tímum og með samtakamætti tókst að viðhalda rekstrinum og engar tafir urðu á afhendingu vörunnar til viðskiptavina. Við erum gríðarlega stolt af þessum árangri.
Breytingar í stjórnendateymi
Gunnar Guðlaugsson, forstjóri Norðuráls, var á árinu ráðinn til að stýra álverum Century Aluminum í Evrópu og Norður Ameríku. Nýr starfstitill Gunnars er „Executive Vice President, Global Operations“. Century Aluminum á og rekur, auk Norðuráls, þrjú álver í Norður Ameríku og rafskautaverksmiðju í Hollandi. Gunnar hefur starfað hjá Norðuráli frá árinu 2008 og sem forstjóri frá árinu 2019. Því hlutverki mun hann sinna áfram.
Sigrún Helgadóttir tók við sem framkvæmdastjóri Norðuráls Grundartanga og hefur yfirumsjón með daglegum rekstri álversins. Aðrar breytingar á framkvæmdastjórn urðu þær að Birna Björnsdóttir var ráðin framkvæmdastjóri skautsmiðju og kerskála, Guðný Björg Hauksdóttir framkvæmdastjóri mannauðssviðs, Guðmundur Óskar Ragnarsson framkvæmdastjóri steypuskála og Þorsteinn Ingi Magnússon tók við stöðu framkvæmdastjóra öryggis-, umhverfis- og umbótasviðs.
Vottanir, gæðastaðlar, siðir og lög
Norðurál er með ASI vottun um umhverfisvæna og ábyrga framleiðslu, ISO 9001 vottað gæðastjórnunarkerfi og umhverfis- og öryggisstjórnunarkerfi vottuð samkvæmt ISO 14001 og ISO 45001 stöðlum. Norðurál er jafnlaunavottað fyrirtæki samkvæmt ÍST 85:2012 og handhafi gullmerkis PWC. Norðurál setur fram markmið og áætlanir í samræmi við GRI staðalinn. Jafnframt er lögð áhersla á fjögur Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna sem snúa að sjálfbærri þróun og eru í samræmi við áherslur Norðuráls í samfélags- og umhverfismálum.
Alþjóðleg ASI vottun
ASI (The Aluminium Stewardship Initiative) eru alþjóðleg samtök leiðandi álframleiðenda og hráefnisframleiðenda, umhverfissamtaka og samtaka um samfélagsábyrgð, ásamt framleiðendum á vörum úr áli og álblöndum. Markmið samtakanna er að hvetja til samfélagsábyrgðar og umhverfisvænna vinnubragða við álframleiðslu og álnotkun, allt frá frumvinnslu hráefnis að endanlegri afurð og endurvinnslu áls. Félagar í samtökunum koma úr öllum áttum og heimshornum, allt frá námafyrirtækjum til heimsþekktra fyrirtækja á neytendamarkaði fyrir drykkjarvörur, bíla og raftæki.
Norðurál hlaut í janúar 2020 alþjóðlegu ASI vottun um umhverfisvæna og ábyrga framleiðslu, fyrst þeirra álfyrirtækja sem starfa á Íslandi. Vottunin staðfestir að starfsemi og viðskiptahættir fyrirtækisins eru samfélagslega ábyrg og framúrskarandi á sviði umhverfisvænnar framleiðslu.
ISO vottanir
Norðurál er með ISO 9001 vottað gæðastjórnunarkerfi og umhverfis- og öryggisstjórnunarkerfi vottuð samkvæmt ISO 14001 og ISO 45001 stöðlum. Vottunin tekur til framleiðslu Norðuráls á áli og álmelmi.
ISO staðlar eru byggðir upp í svokallaðri PDCA (Plan-Do-Check-Act) hugmyndafræði um stöðugar umbætur, og er samþætt stjórnkerfi Norðuráls byggt upp til að viðhalda þeim kröfum sem staðlarnir gera. Fyrsta úttekt á stjórnkerfum fór fram árið 2012 (ISO 9001) og 2013 (ISO 14001 og ISO 45001). Stjórnkerfum er viðhaldið með úttektum ytri aðila tvisvar á ári auk þess sem innri úttektir fara reglulega fram.
Norðurál er jafnlaunavottað fyrirtæki samkvæmt ÍST 85:2012 staðlinum og handhafi gullmerkis PWC.
Stjórnkerfi Norðuráls samanstendur af ýmsum þáttum en þar er helst að nefna gæðahandbók sem inniheldur ferla og leiðbeiningar ásamt ábendingakerfi þar sem skráð eru atvik og ábendingar. Ábendingum er fylgt eftir með fyrirbyggjandi aðgerðum og tækifærum til úrbóta. Stjórnkerfið tilheyrir allri starfsemi Norðuráls, þar með öllu starfsfólki og verktökum.
Norðurál starfar í samræmi við lög um ársreikninga, einkahlutafélög, hollustuhætti og mengunarvarnir, samkeppni, persónuvernd og peningaþvætti, auk almennrar vinnulöggjafar og landslaga. Fyrirtækið uppfyllir kröfur sem settar eru fram í starfsleyfi, lögum og reglum um umhverfismál og hefur undirritað Parísarsáttmálann um samdrátt í losun utan ETS kerfis.
Lögð er áhersla á gæðavitund starfsfólks og þátttöku í umbótum í umhverfismálum, öryggi, heilbrigði og mannréttindum.
Sjá stefnur Norðuráls hér.
Hagaðilar
Margt í vinnubrögðum okkar er afleiðing af samræðum og samvinnu við hagaðila. Samskipti okkar við þá byggjast á skuldbindingu um gagnsæ og heiðarlega samskipti, enda mikilvægur þáttur í áframhaldandi velgengni fyrirtækisins.
Samstarf og verklag, þ.m.t. tíðni samstarfs, fer eftir eðli og hagsmunahópum. Samskiptaáætlun liggur að baki samskiptum, og samstarfs- og framkvæmdaverkefni eru skráð í stjórnkerfum Norðuráls. Birgjum okkar og verktökum er skylt að fylgja stöðlum Norðuráls í öryggis- og umhverfismálum sem og viðskiptasiðferði. Við kunnum að meta endurgjöf frá hagaðilum okkar og bregðumst við fyrirspurnum.
Hagaðilagreining byggir á samstarfsflötum og sameiginlegum hagsmunum.
Norðurál á í samstarfi við eftirfarandi samtök/félög:
- (ASI) Aluminium Stewardship Initiative
- Álklasinn
- European Aluminum
- Festa
- Grænvangur
- Samál
- Samtök atvinnulífsins
- Samtök iðnaðarins
Siðferði og heilindi
Century Aluminum Company, móðurfélag Norðuráls, og öll tengd félög skuldbinda sig til þess að hlíta ströngustu kröfum um heiðarleika, siðferði og ráðvendni í viðskiptum. Stjórnendur skrifa undir siðareglur þar sem settar eru fram skýrar leiðbeiningar til þess að sporna við óheiðarleika og siðleysi í háttsemi og stuðla að því að öll starfsemi félagsins standist þessar kröfur. Starfsfólk má ekki leyfa, bjóða, lofa né veita greiðslur í reiðufé eða öðrum verðmætum, beint eða gegnum þriðja aðila, til opinberra embættismanna eða starfsfólks fyrirtækis í einkageiranum, né til maka, sambýlisaðila, barns eða annars skyldmennis neinna slíkra aðila í þeim tilgangi að hafa áhrif á eða umbuna fyrir gjörðir eða ákvarðanatöku slíkra aðila eða til að öðlast ávinning. Hagaðilar og starfsfólk geta á auðveldan hátt tilkynnt um grun á broti til regluvarðar (generalcouncel@centuryaluminum.com) eða nafnlaust gegnum tilkynningakerfi óháðs þriðja aðila, Ethical Advocate. Tilkynningar má senda allan sólarhringinn, alla daga, með því að hringja í síma 800 9610. Í kjölfar tilkynningar er hrint úr vör rannsókn innanhúss.
Við gerum þá kröfu að allir birgjar og samstarfsaðilar Norðuráls, hvort sem um er að ræða viðskiptavini, verktaka, umboðsmenn eða ráðgjafa, starfi af heilindum og ástundi heiðarleg viðskipti.
Fjögur heimsmarkmið SÞ
Ísland er aðili að Rammasamningi Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (Loftslagssamningi Sameinuðu þjóðanna) og jafnframt aðili að Kyoto-bókuninni og Parísarsamkomulaginu. Loftslagssamningur Sameinuðu þjóðanna er helsti vettvangur ríkja heims til þess að ná fram samningum um hnattræn viðbrögð við loftslagsbreytingum. Því er vel við hæfi að stór íslensk fyrirtæki fylgi eftir áætlunum stjórnvalda og reyni að gera betur.
Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun eru 17 talsins með 169 undirmarkmið og taka jafnt til innanlandsmála sem alþjóðasamstarfs. Þau eru samþætt og mynda jafnvægi milli þriggja stoða sjálfbærrar þróunar: efnahagslegrar, félagslegrar og umhverfislegrar.
Norðurál vinnur markvisst að fjórum heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna:
Jafnlaunavottun, Mannréttinda- og jafnréttisstefna, Mannréttinda- og jafnréttismarkmið og Jafnréttisáætlun Norðuráls stuðla að því að ná 5. heimsmarkmiði Sameinuðu þjóðanna, sem er að jafnrétti kynjanna verði tryggt og völd allra kvenna og stúlkna efld.
Öryggis- og heilbrigðisstefna, Markmið í öryggis- og heilbrigðismálum, Mannréttinda- og jafnréttisstefna og Mannréttinda- og jafnréttismarkmið stuðla að viðvarandi sjálfbærum hagvexti og arðbærum og mannsæmandi atvinnutækifærum fyrir alla.
Gæðastefna, Gæðamarkmið, Umhverfisstefna, Umhverfismarkmið, Innkaupastefna, Innkaupamarkmið, Starfsleyfi og Umhverfisvöktun miða að því að sjálfbær neyslu- og framleiðslumynstur verði tryggð.
Grípa þarf til bráðra aðgerða gegn loftslagsbreytingum og áhrifum þeirra. Umhverfisstefna, Umhverfismarkmið, Aðgerðaráætlun í loftslagsmálum, Innkaupastefna og Innkaupamarkmið eru helstu aðgerðir Norðuráls til að vinna að 13. heimsmarkmiði SÞ.